به گزارش شبنم همدان به نقل از طنین یاس‌ : امیرحمزه نژاد - روزگاری نه چندان دور روش ساده و کاربردی برای آشنایی و ازدواج وجود داشت. در این حیطه فرد معتمد و خیری به عنوان واسطه خیر عمل می‌کرد و خانواده دختر و پسری را به هم معرفی می‌کرد. زیر نظر مستقیم خانواده فرآیند آشنایی صورت می‌گرفت و اغلب به دلیل عدم پیچیدگی‌های فرهنگی، اقتصادی و حتی سیاسی که امروزه وارد مسائل شخصی افراد شده است، ازدواج به آسانی صورت می‌گرفت. اما بعد از مدتی این شیوه با انتقاد بسیاری روبرو شد که عموما به دخالت خانواده‌ها در امر ازدواج گلایه داشت.

این موضوع سبب شد تا فرآیند ازدواج در برخی از جوانان که گرایش به مدرنیته داشتند در ایران به سمت خودمختاری رفته و حضور مستقیم خانواده در پیوند زناشویی حذف شود. این روش آسیب‌های فراوانی داشت و اغلب با شکست مواجه می‌شد. البته در برخی از موارد نیز کارساز بود اما به واسطه عدم تبیین نقش خانواده در پیوند زناشویی و همچنین موج انتقادی که نسبت به ازدواج‌های سنتی از نظر احساسی به‌وجود آمد و توسط برخی از رسانه‌ها همچون تلویزیون و سینما دامن زده شد آسیب‌های آن فزونی یافت.

عدم پذیرش چنین روشی توسط برخی خانواده‌ها نیز مشکل را دوچندان کرد. اما کم کم چنین روشی با رشد زندگی شهرنشینی و کمتر شدن رفت و آمد همسایگان و تغییر فضای محلات و عمومیت یافتن نگرش فردگرایی گسترش یافت. به قول برخی جامعه‌شناسان «سرت در کار خودت باشه» کم کم به سبک زندگی بدل شد و ارتباط میان فردی را با چالش جدی در شهرها روبرو ساخت.

از این رو شاهد مرحله دیگری در این راستا هستیم که هم شیوه قدیم واسطه‌گری در امر ازدواج را از بطن جامعه زدوده است و هم شیوه ازدواج به سبک جدید را با چالش روبرو ساخته است. اغلب پیچیدگی‌های روانی،‌ اجتماعی، خانوادگی و فرهنگی سبب شده تا امر ازدواج در شیوه نوین آن به سختی و بعضا با آسیب‌های فراوانی روبرو شود. در این راستا خلا واسطه‌گری افراد معتمد و امین نیز به شدت احساس می‌شود. از این رو مدرنیته باز دست به کار شده و با استفاده از ابزار و وسایل ارتباط جمعی همچون اینترنت سعی کرده این خلاء عمیق را پر کند.

در این مرحله همسریابی اینترنتی رواج چشمگیری یافته است. اما این روش هم با آسیب‌ها و همچنین مشکلات عدیده‌ای روبروست. اولین مشکل آن عدم اطمینان و اعتماد خانواده‌ها و جوانان به چنین روشی است. واسطه‌گری در دنیای قدیم اغلب با نوعی اطمینان و امانتداری صورت می گرفت اما در موضوع ازدواج اینترنتی این روش با کمترین حد اطمینان از سوی خانواده‌ها پیگیری می‌شود و بعضا بالاجبار به سمت چنین مواردی گرایش می‌یابند. سوداگری و سودجویی عده‌ای خاص که از هر چیزی قصد کسب درآمد دارند نیز به بی‌اعتبار شدن چنین روشی دامن زده است. از سوی دیگر عدم متولی‌گری در این عرصه سبب شده تا تضمین کلی نیز در این راستا وجود نداشته باشد.

همچنین اغلب مراکز همسریابی اینترنتی نیز با نگاه پست و نازلی از سوی جامعه نگریسته می‌شوند و بعضا برخی از افراد این مراکز را برای همسریابی موقت و وسیله هوسرانی خود اشتباه می گیرند و عدم تضمین در این عرصه نیز باعث شده تا اعتمادزدایی نسبت به این موضوع بیشتر شود. جالب اینجاست که در کنار این مراکز همسریابی کمتر شاهد حضور مشاوران و کارشناسان مجرب هستیم.

پیچیدگی فرهنگی و اجتماعی نیز سبب شده تا مشکلات چنین ازدواجی بیشتر شود. اینترنت با گستردگی که دارد سبب شده تا افراد بیشتری در این عرصه بتوانند حضور یابند و دنیای وسیعی پیش روی جوانان برای انتخاب همسر آینده به‌وجود بیاید. اغلب عدم شناخت این افراد از علائق و ویژگی‌های فرهنگی و اجتماعی خود سبب شده تا جوانان نتوانند انتخاب درستی در این عرصه داشته باشند. درواقع اکثر جوانان بر حسب ظواهر به سمت مواردی که به آنان پیشنهاد می‌شوند می‌روند و در مورد ویژگی‌های درستی که باید بر اساس آن تصمیم بگیرند اطلاع کافی ندارند. هر چند که باید گفت اغلب جوانان نگرشی فانتزی به امر ازدواج دارند و واقعیت‌های موجود جامعه را نیز نمی‌دانند از این نظر نه برای ازدواج آمادگی روانی دارند و نه با چنین مواردی می‌توانند به سمت یک ازدواج موفق بروند.

مراکز همسریابی از سوی دیگر اطلاعات سطحی و طبقه‌بندی شده‌ای را در اختیار جوانان و خانواده‌هایشان از موارد مورد نظر قرار می‌دهد. این موضوع سبب شده که کمتر اطمینان و اعتماد کافی برای رسیدن به نقطه اشتراک به‌وجود بیاید. این عدم اطمینان نیز بعضا سبب عدم شناخت کافی و گسسته شدن رشته ارتباطی می‌شود. شاه کلید عدم موفقیت این مراکز نیز همین موضوع است. واسطه‌گری گذشته با اطمینان و امانت‌داری و با اطلاعات عمیق روبرو بود و خلاء همین موضوع در مراکز همسریابی اینترنتی به شدت وجود دارد.

البته نمونه‌های قابل توجهی در عرصه ازدواج نوین دیده می‌شود که به دلیل اینکه با المان‌های گذشته خود را تطبیق داده است مورد استقبال قرار گرفته است. در این عرصه با حضور فردی معتمد و شناخته شده در صدر چنین مراکزی و همچنین تضمین و حضور کارشناسان زبده می‌توان به مقدار زیادی آسیب‌ و بی‌اعتمادی‌ها به چنین راه‌های ارتباطی برای ایجاد یک پیوند مبارک را از بین برد. از سوی دیگر رسانه‌های جمعی نیز عموما در راه تقیبح چنین ازدواج‌های گام برداشته‌اند. واقعیت این است که خلاء موجود در این عرصه بسیار احساس می‌شود و مسئولان در این زمینه باید گامی کارشناسی و اساسی بردارند. ماجرای تماس تلفنی متقاضیان ازدواج بعد از برنامه‌ ماه عسل که با حضور خانمی که امر واسطه‌گری ازدواج را انجام می‌داد، به خوبی از چنین خلائی حکایت دارد.

رهبر معظم انقلاب نیز در این عرصه موکدا درباره‌ی عواقب بی‌تفاوتی در جامعه نسبت به این مسأله ازدواج جوانان و تبعات سخت آن برای کشور هشدار داده‌اند.

ایشان خود جوان‌ها، خانواده‌ها و مسئولان مربوط را به اقدامات عملی برای حل این مشکل دعوت کردند و یکی از راهکارها را احیای سنت واسطه‌گری در ازدواج دانستند و فرمودند: «در گذشته معمول بود که براى ازدواج، افراد خیّر و مؤمنى پیدا می‌شدند، واسطه‌‌گرى می‌کردند، دخترهاى مناسب را، پسرهاى مناسب را، معرفى می‌کردند، ازدواج‌ها را راه مى‌‌انداختند؛ این کارها باید انجام بگیرد؛ باید واقعاً در جامعه یک حرکتى در این زمینه به‌‌وجود بیاید.»

انتهای پیام/ص